Ankara BB Sürdürülebilirlik Çalışmalarına Bir Bakış

Ankara, iklim değişikliğinin etkilerini giderek daha fazla hisseden şehirlerden biridir. Sanayi devrimi ile artan insan faaliyetleri, sera gazlarının atmosferde birikmesine ve küresel ısınmaya yol açmıştır. Bu durum, Ankara’da da önemli iklim değişikliklerine neden olmaktadır.

Kentsel ısı adası etkisiyle de birlikte Ankara’da sıcaklıklar, özellikle yaz aylarında belirgin bir artış göstermektedir. Bu durum, şehirdeki yaşam kalitesini olumsuz etkilemekte ve enerji tüketimini artırmaktadır.

Ankara İklim Değişikliği Eylem Planı çerçevesinde binalarda sera gazı emisyonu azaltımına

yönelik 8 eylem belirlenmiştir.

Belediye’ye Ait Mevcut Binaların İyileştirilmesi

Ankara Büyükşehir Belediyesi, mevcut binaların enerji verimliliğini artırmak için çeşitli adımlar atmaktadır. Bu adımlar arasında binaların enerji etütlerinin yapılması, yalıtım ve mekanik sistemlerin iyileştirilmesi, ısı pompalarının kullanımı ve yeşil çatı uygulamaları bulunmaktadır. Örneğin, 2021 yılında Gölbaşı’nda yapılan bir çalışmada, ısı pompalarının enerji maliyetlerini %25 oranında düşürdüğü tespit edilmiştir. Bu iyileştirmelerle, belediye binalarının enerji yoğunluğunda %35-50 oranında azalma hedeflenmektedir.

Yeni Yapılacak Olan Belediye Binalarının Yeşil Bina Standartları Uygun Olarak İnşa Etmesi

Ankara'da yeşil bina sertifikasyon sistemlerinin benimsenmesi, kentleşme ve emisyon artışlarına karşı önemli bir adım olarak görülmektedir. 2020 itibarıyla Ankara'da 42 bina LEED yeşil bina sertifikası almıştır. Ankara Büyükşehir Belediyesi, yeni binaların yeşil bina standartlarına uygun olarak tasarlanmasını ve sertifikalandırılmasını teşvik etmektedir. Bu çabalar, Ankara'nın sürdürülebilir şehirler arasında yer almasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Kentsel Dönüşüm Planının Uygulanması & Isınma Amaçlı Kömür Kullanımının Sıfırlanması

Ankara’da devam eden kentsel dönüşüm projeleri Mamak, Hıdırlıktepe, Dikmen ve Kuzey Ankara bölgelerini kapsamaktadır. Bu bölgelerdeki gecekondu tipi binalarda enerji verimliliği önlemleri bulunmamakta ve ısınma amaçlı kömür kullanımı yaygındır. Kömürün yakılması sonucu ortaya çıkan gazlar, insan sağlığını olumsuz etkileyip küresel ısınmaya katkıda bulunmaktadır. IPCC’nin 2018 raporuna göre, OECD ülkelerinde 2035’e kadar, diğer ülkelerde ise 2050’ye kadar kömür tüketiminin sıfıra indirilmesi gerekmektedir.

Kentsel Dönüşüm Planı Dışında Kalan Bölgelerde Isınma Amaçlı Kömür Kullanımının Sıfırlanması

Ankara’da kentsel dönüşüm bölgeleri dışında kalan alanlarda kömür kullanımının sona erdirilmesi hedefleniyor. 2019 yılında kömür kullanımından kaynaklanan yıllık 896.763 ton CO2 salımının, doğalgaz altyapısına geçilmesiyle 274.012 ton CO2’ye düşürülmesi planlanıyor. Bu değişiklikle yıllık 622.751 ton CO2 azaltım potansiyeli hesaplanmıştır. Alt Eylem 4.1, bu bölgelerde ısınma amaçlı kömür kullanımının sıfırlanmasını öngörüyor ve tüm binalarda ısıtmadan kaynaklı emisyonların %9’unun azaltılmasını hedefliyor.

Mevcut ve Yeni Binaların Performanslarını Artırmaya Yönelik Finansal Teşvik ve Fon Mekanizmalarının Oluşturulması

Ankara İli Yerel İklim Değişikliği Eylem Planı’na göre, 2011’den bu yana Türkiye’de 1.000.000 bina için Enerji Kimlik Belgesi (EKB) alınmıştır. Bu binaların 200.000’i mevcut, 800.000’i ise yeni binalardır. EKB’li binalar arasında İstanbul 180.000 bina ile ilk sırada yer alırken, Ankara 100.000 bina ile ikinci sıradadır. EKB belgeleri, binaların enerji performansını gösteren önemli belgelerdir ve binaların enerji sınıflarının yükseltilmesi, enerji tasarrufu sağlamada büyük bir potansiyele sahiptir.

Enerji Verimli LED Ampul Kampanyası

Ankara’daki konutlarda elektrik tüketiminin yaklaşık %12’si aydınlatmadan kaynaklanmaktadır. LED lambalar, enerji tasarrufu ve uzun ömürleri sayesinde geleneksel lambalara göre %90’a varan oranlarda tüketimi azaltabilir ve çevresel etkiyi düşürebilir. Ankara Büyükşehir Belediyesi, düşük gelir gruplarına LED ampul yardımı yapmayı ve diğer gruplarda LED ampul kullanımını teşvik etmeyi planlamaktadır. Bu değişikliklerin, aydınlatma sistemlerinin verimliliğini artırarak %17 oranında enerji tasarrufu sağlaması beklenmektedir.

Yağmur Suyu Hasadının Zorunlu Hale Getirilmesi

Ankara Büyükşehir Belediyesi, 03.07.2017 tarihli Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği kapsamında, 2000 m²’den büyük parsellerde yağmur suyu toplama sistemlerinin zorunlu hale getirildiğini duyurdu. Bu sistemler, çatı yüzeyinden toplanan yağmur sularının filtre edilerek yeniden kullanılmasını amaçlamaktadır. Ayrıca, yönetmelik daha küçük parseller için de bu zorunluluğun getirilmesine yetki vermektedir. Belediye, kentteki 40 parkta 20 ton ve üzeri kapasiteli yağmur suyu depolama alanları oluşturmayı planlamaktadır.

Binalarda Su & Enerji Verimliliği ve Diğer Yeşil Konseptler Konusunda Eğitimlerin Verilmesi / Bilinçlendirme Çalışmaları

Enerji ve su verimliliği ile sürdürülebilir bina kavramlarının yaygınlaştırılması için çeşitli eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yürütmektedir. Bu kapsamda, belediye çalışanlarına ve yapı sektöründe faaliyet gösteren işçilere teknik eğitimler verilecek, orta öğretim ve lise seviyesindeki okullarda ilgili konularda dersler düzenlenecektir. Ayrıca, sosyal sorumluluk projeleri kapsamında kamu spotları ve sosyal medya materyalleri ile hane halklarının tüketimi azaltmaya yönelik bilgilendirme çalışmaları yapılacaktır. Bu eğitimler, hem çevresel fayda sağlamakta hem de yeni istihdam alanları yaratmaktadır.

Ankara’da uygulanan İklim Değişikliği Eylem Planı, şehrin iklim değişikliğine uyum sağlaması ve sera gazı emisyonlarını azaltması için bir dizi hedef belirlemektedir. Bu plan kapsamında mevcut binaların enerji verimliliğini artırmaya yönelik iyileştirmeler yapılmakta, yeni binaların ise yeşil bina standartlarına uygun olarak inşa edilmesi teşvik edilmektedir. Ayrıca, kömür kullanımının sona erdirilmesi ve enerji verimli teknolojilerin yaygınlaştırılması gibi adımlar, şehrin karbon emisyonlarını azaltmayı hedeflemektedir. Planın uygulanmasında karşılaşılan zorluklar ve uzun vadeli etkiler, izleme ve değerlendirme süreçleriyle daha net ortaya çıkacaktır. Bu nedenle, sürdürülebilirlik açısından planın etkileri ve sonuçları zaman içinde değerlendirilmelidir.